Η απαξίωση της Εταιρικής Διακυβέρνησης: Μία από τις σημαντικότερες αιτίες της κρίσης.

Πολλά έχουν γραφτεί τον τελευταίο καιρό για τα αίτια της οικονομικής κρίσης που ταλαιπωρεί όλο τον κόσμο εδώ και αρκετούς μήνες.
Επίσης πολλά λέγονται για τον πακτωλό χρημάτων που βάζουν σχεδόν όλα τα κράτη για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης.
Ελάχιστα όμως λέγονται για τις πραγματικές αιτίες που οδήγησαν στην κρίση και τι πρόκειται να γίνει για να εξαλειφθούν αυτές.
Γιατί αν δεν γίνει αυτό, όσα χρήματα και αν διαθέσουν τα κράτη, η κρίση απλώς θα ανακοπεί για ένα χρονικό διάστημα και θα μας προκύψει πάλι αργότερα.

Μια από τις σπουδαιότερες αιτίες αυτής της κρίσης είναι, κατά τη γνώμη μου, η απαξίωση της Εταιρικής Διακυβέρνησης και εδώ υπάρχει μεγάλη ευθύνη των εποπτικών αρχών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ενώ πριν από 8-10 χρόνια ψηφίστηκαν σχεδόν σε όλα τα κράτη νόμοι Εταιρικής Διακυβέρνησης και υπήρχε παντού μια διάχυτη αισιοδοξία για την περαιτέρω βελτίωση του θεσμού, ξαφνικά όλα σταμάτησαν.
Οι εποπτικές αρχές παγκοσμίως έπαψαν να ενδιαφέρονται για αυτόν τον πολύ χρήσιμο θεσμό.
Η μεγάλη τους ευθύνη όμως δεν είναι αυτή.
Η μεγάλη τους ευθύνη είναι ότι δεν έκαναν τίποτα για να πείσουν τις διοικήσεις των εταιρειών, ότι η Εταιρική Διακυβέρνηση ωφελεί πρωτίστως την ίδια την Εταιρεία τους, καθώς αποδεδειγμένα αυξάνει την Εταιρική της αξία, ενώ παράλληλα την προφυλάσσει από αρκετούς κινδύνους.

Οι εισηγμένες εταιρείες αφέθηκαν κυριολεκτικά χωρίς ουσιαστικό έλεγχο και όλοι σχεδόν οι επαγγελματίες της Κεφαλαιαγοράς έδειχναν φανερή ενόχληση όταν τους μιλούσαμε για Εταιρική Διακυβέρνηση ή για Μετοχικό Ακτιβισμό.
Σχεδόν δεν μας απαντούσαν και μας κοίταζαν σαν να τους λέγαμε κάτι το εξωπραγματικό.

Τώρα ένας-ένας οι οικονομικοί παράγοντες αναγνωρίζουν την ανάγκη ουσιαστικότερης εποπτείας και ήδη διαβάζουμε για μέτρα που παίρνουν οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο για τη βελτίωση της. Στη χώρα μας ο Υπουργός Οικονομικών ευθυγραμμιζόμενος με τη διεθνή πρακτική, ανακοινώνει νέα μέτρα για την καλύτερη εποπτεία της αγοράς.

Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι μέχρι πρότινος οι εισηγμένες εταιρείες δια των εκπροσώπων τους δήλωναν σε κάθε ευκαιρία, ότι η αγορά μας είναι υπέρ-ρυθμιζόμενη και διαμαρτύρονταν για υπερβολική αστυνόμευση,

Δυστυχώς ελάχιστοι κατάλαβαν τη σημασία της χρηστής και ειλικρινούς Εταιρικής Διακυβέρνησης για τις ίδιες τις εταιρείες και οι περισσότεροι την αντιμετώπιζαν σαν «αναγκαίο κακό» για να εκπληρώσουν το γράμμα του νόμου.
Έτσι είδαμε εταιρείες «διαμάντια» να καταστρέφονται από κάποια λάθη της διοίκησης, τα οποία πιθανότατα θα είχαν αποφευχθεί αν οι εταιρείες είχαν εφαρμόσει έγκαιρα χρηστή και ειλικρινή Εταιρική Διακυβέρνηση.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα στο Χ.Α. είναι η εταιρεία «Μαΐλης», η οποία ήταν-κατά γενική ομολογία-μια από τις καλύτερες εταιρείες του Χ.Α. και αυτή τη στιγμή προσπαθεί (φιλότιμα είναι αλήθεια), να συμβιβαστεί με τους πιστωτές της και να αποφύγει τη χρεοκοπία, πράγμα που εύχομαι ολόψυχα.
Ο κ. Μιχάλης Μαΐλης είναι ένας εξαιρετικός επιστήμονας και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε κανείς να τον χαρακτηρίσει «λαμόγιο»
Έκανε όμως κάποια σημαντικά λάθη στη διοίκηση της εταιρείας.
Η «Μαΐλης» ήταν μια οικογενειακή επιχείρηση, η οποία ποτέ δεν έκανε παιχνίδια με τη μετοχή της.
Όμως η Εταιρική της Διακυβέρνηση ήταν σχεδόν ανύπαρκτη.
Πέραν των όσων τυπικά λέει ο νόμος δεν εφαρμόστηκε ποτέ στη «Μαΐλης», κάποιο σύγχρονο σύστημα Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Δεν υπήρξαν ποτέ οι σημαντικές επιτροπές «επιλογής και αμοιβών διευθυντικών στελεχών», ή «διαχείρισης κινδύνων» κλπ.. Επίσης, κατά τη γενική πρακτική, δεν υπήρξαν ποτέ πραγματικά «ανεξάρτητα μέλη» στο Δ.Σ., με αποτέλεσμα όταν ο κ. Μαΐλης έκανε λάθος επιλογές στην επέκταση της εταιρείας του, δεν υπήρξε κανείς που να συνδυάζει τις απαραίτητες γνώσεις με την ανεξάρτητη σχέση προς την εταιρεία, για να μπορεί του επισημάνει το λάθος του.
Η εταιρεία αναπτύχθηκε άναρχα και χωρίς σωστό υπολογισμό των κινδύνων, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει φτάσει σε αυτή την κατάσταση.

Τα ίδια περίπου συνέβησαν σε πολλές εταιρείες παγκοσμίως και φτάσαμε σήμερα στο σημείο να μετράμε καθημερινά πόσες επιχειρήσεις κλείνουν.

Είναι λοιπόν φανερό ότι η απαξίωση της Εταιρικής Διακυβέρνησης είναι μια από τις σημαντικότερες αιτίες της οικονομικής κρίσης και απορώ πραγματικά γιατί δεν το επισημαίνει κανείς.

Δεν είναι βέβαια η μοναδική αιτία της κρίσης. Υπάρχουν και άλλες εξ ίσου σημαντικές αιτίες, όπως ο ανεξέλεγκτος δανεισμός, η φούσκα των ακινήτων κλπ.
Όμως η Εταιρική Διακυβέρνηση έχει απόλυτη σχέση με την εμπιστοσύνη που μπορούν να έχουν οι Επενδυτές στην κάθε εταιρεία και πιστεύω ότι από εκεί πρέπει να αρχίσει η «θεραπεία» των αιτιών που δημιούργησαν την κρίση.

Είναι πια καιρός και στη χώρα μας, μαζί με τις άλλες αλλαγές που γίνονται για τη βελτίωση της διαφάνειας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, να γίνει επί τέλους αυτή η περίφημη: «Επιτροπή Εταιρικής Διακυβέρνησης», καθώς και ο «Δείκτης Εταιρικής Διακυβέρνησης» των εισηγμένων εταιρειών.

Ο ΣΕΔ έχει προτείνει επανειλημμένα και τους δύο αυτούς θεσμούς, αλλά δεν έχει εισακουστεί.
Ελπίζω τώρα να μας ακούσουν…